ایران صاحب نخستین کارخانه تولید سیلیکون متال می شود. بر اساس تفاهمنامه ای که امروز بین دکتر غریب پور رییس هیات عامل ایمیدرو و کنسرسیومی از بخش خصوصی به امضا رسید، تنها کارخانه تولید این ماده در ایران راه اندازی خواهد شد.
ایران با تولید فلز سیلیسیم، می تواند علاوه بر استفاده آن در صنعت آلومینیوم، وارد زنجیره تولید ویفرهای مغناطیسی و صفحات خورشیدی شود که ضمن اشتغال زائی قابل توجه، از خروج ارز جلوگیری و بسترهای جدیدی برای سرمایه گذاری بخش خصوصی ایجاد کند.
میزان تقریبی سرمایه گذاری این طرح، ۸۶۰۰ میلیارد ریال برآورد شده و پیش بینی می شود در مدت ۲ سال، اجرای آن به اتمام برسد.
مطالعات طرح
مطالعات ارزیابی اقتصادی تولید این محصول با هدف تامین نیاز داخل، در سال ۱۳۹۶ توسط مدیریت صنایع معدنی ایمیدرو صورت پذیرفت. پس از آن طی فراخوانی در سال ۱۳۹۸ مشارکت “قیر هرمز پارس و قیر هرمز پردیس پارس” به عنوان برنده سرمایه گذاری مشخص شدند. در نهایت در روز ۲۶ اسفند ماه ۹۸ تفاهم نامه اجرای این طرح بین دکتر غریب پور رییس هیات عامل ایمیدرو و کنسرسیوم مذکور به امضاء رسید.
مصارف؛ از صنایع آلومینیوم تا تولید انرژی خورشیدی
مصرف فعلی سیلیکون متال در صنعت آلومینیوم کشور حدود ۵ هزار تن است که در صورت افزایش تولید این فلز تا ۸۰۰ هزار تن در افق توسعه صنعتی کشور، کل ۱۰ هزار تن سیلیکون متال تولیدی به مصرف این صنعت خواهد رسید.
سیلیکون متال (۹۸٫۵ تا ۹۹٫۵ درصد سیلیس) در صنعت ریخته گری آلومینیوم (با نسبت ۱۰ درصد در ریخته گری و ۴ درصد در نورد) و صنایع شیمیایی مانند پولیش، چسب و رنگ و لوازم آرایشی و پروتز ها کاربرد دارد. ۱۱درصد سیلیکون متال در ساخت نیمه رساناها به کار می رود. به ازای تولید هر تن سیلیکون متال ۳۵۰ تا ۵۰۰کیلو میکروسیلیکا (۸۸ تا ۹۴ درصد اکسید سیلیسیم) تولید می شود که مصارف آن در بتن و سیمان،پلیمرها و دیرگدازها است.
بزرگ ترین تولیدکنندگان
در حال حاضر تولید کنندگان سیلیکون متال به ترتیب چین (۵۰ درصد تولید جهانی)، آمریکا ،نروژ ،فرانسه و برزیل هستند. منطقه خاور میانه در شرایط فعلی، سالانه ۱۰۰ هزار تن مصرف سیلیکون متال دارد که نخستین کارخانه با ظرفیت ۳۳ هزار تن به نام سیما نزدیک بندر خلیفه امارات قرار دارد. این کشور در نظر دارد در فاز دوم، ظرفیت این کارخانه را به ۶۶ هزار تن افزایش دهد.
زنجیره تولید پنل خورشیدی
یکی از مصارف سیلیکون متال، تولید پنل خورشیدی است که اکنون در کشور، هفت واحد صنعتی در زنجیره های نهایی تولید این محصول (از ویفر و سلول خورشیدی) فعالیت دارند. در حال حاضر سهم فعلی برق خورشیدی از سبد انرژی کشور حدود ۶ هزارم درصد است، در حالی که ایران با قرار گرفتن در کمربند خورشیدی، دارا بودن مناطق کویری و نیز برخورداری از ۳۰۰ روز آفتابی در سال، جزو بهترین کشورهای جهان در زمینه قابلیت های انرژی خورشیدی به شمار می آید.
در لایحه برنامه پنج ساله ششم توسعه کشور ایجاد ۲۶ هزار مگاوات نیروگاه جدید، برنامه ریزی شده است که ۱۶هزار مگاوات آن با تبدیل نیروگاه های گازی موجود به سیکل ترکیبی، سه هزار مگاوات آن با ساخت نیروگاه های تولید پراکنده (DG) و تولید همزمان برق و حرارت (CHP) و پنج هزار مگاوات دیگر آن با ساخت نیروگاه های تجدیدپذیربادی و فوتوولتائیک (خورشیدی) تامین خواهد شد. با بهره برداری از این واحد راه برای توسعه نیروگاه های خورشیدی در کشور هموار خواهد شد.
از این رو انتظار می رود توسعه این بخش طی سال های آتی چشم انداز مثبتی برای سرمایه گذاری بخش خصوصی به همراه داشته باشد.
