به گزارش برداشت روز، به نقل از بازار؛ یکی از عوامل اصلی موفقیت خودرو در بازار منوط به طراحی مناسب آن بر اساس نیاز بازار و پیشرفت‌های روز است. زمانی که طراحی خودرو نسبت به رقبا در بازار به دلیل اعمال نظر سلیقه‌ای پایین باشد، به طور حتم نباید انتظار موفقیت محصول در بازار را داشت و با توجه به اینکه در صنعت خودرو ایران ضعف‌های فراوانی در خصوص طراحی خودرو وجود دارد برای بررسی این موضوع به سراغ مرتضی ربیعی طراحی خودرو رفتیم، در ادامه بخشی از این گفت‌وگو را از نظر خواهیم گذراند:
* کمی درباره خودتان توضیح دهید که در کدام یک از شرکت‌های خودروساز کشور فعالیت داشتید و برای چه مدت فعالیت طراحی انجام داده‌اید؟
به مدت سه سال و نیم در واحد استایل شرکت ایران خودرو مشغول فعالیت بودم. در آن دوره روی پروژه‌هایی همچون کراس اوور ایران خودرو، خودرو شهری با پلت‌فرم پژو ۲۰۸ به همراه طراحی داخلی آنها و بروزرسانی سمند برپایه استانداردهای ۸۵ گانه فعال بودم. هرچند که طراحی سپر عقب خودرو پژو ۲۰۷ نیز را انجام دادم.
* با توجه به اینکه همواره خودروهای تولید داخل با انتقاداتی از طراحی ظاهری آنها همراه هستند به نظرتان طراحان خودرو در کشور از نظر توانایی طراحی در سطح طراحان خارجی قرار دارند؟
امروزه استعدادهای خوبی در زمینه طراحی خودرو در داخل کشور در حال بروز و شکوفا شدن هستند، این موضوع جای خوشحالی نسبت به پیشرفت دارد. ولی در کنار استعداد، تجربه کافی داشتن هم امری مهم است که متاسفانه با وجود تعداد کم مراکز طراحی خودرویی در کشور و تعداد محدود طراحان، این فرصت کسب تجربه اغلب نصیب افراد کمی می‌شود.
* اشاره کردید به این موضوع که افراد با استعداد بسیاری در زمینه طراحی خودرو در ایران حضور دارند بنابراین با توجه به حضور چنین افرادی چرا شاهد ساخت خودرو با طراحی روز نیستیم؟
یکی از دلایل این عقب ماندگی را می‌توان عدم ثبات مدیریتی در کشور دانست. اغلب با عوض شدن دولت‌ها به تبع آن مدیرعامل‌ها و مدیران نیز تغییر می‌کنند و مدیرانی با سلایق متفاوت نسبت به مدیران قبلی انتصاب می‌شوند. پس طبیعی است که یک سری طرح‌ها و پروژه‌های قبلی متوقف شوند و پروژه های جدیدی تعریف یا در روند طراحی‌ها تغییراتی اعمال شوند. از طرفی دیگر هم می‌توان به این نکته اشاره کرد که در چند سال اخیر با توجه به وجود تحریم‌های شدید دیگر شاهد همکاری شرکت های خارجی با خودروسازان داخلی نیستیم و نمی‌توان از تجارب آنها در زمینه‌های مختلف به ویژه طراحی استفاده کرد. البته خالی از لطف نیست که بگوییم، امروزه با توجه به رشد استعدادها در این زمینه شاید جوانگرایی و اعتماد به جوانان هستیم که کمک خوبی به شرکت‌های خودرویی در طراحی و استایل کرده است.
شاید به همین دلایل باشد که امروزه سرعت پیشرفت ما در این زمینه بسیار کاهش داشته و شاهد این موضوع هستیم که از محصولی مثل سمند که در زمان خودش استایل عامه پسند و مناسبی داشت به سورن رسیدیم و بعد از آن به دنا و امروز هم به خودرو جدید K۱۳۲ رسیدیم.
* اغلب طراحان خودرو در خودروسازان داخلی با چه چالش‌های مواجه هستند؟ آیا مدیران مراکز طراحی در خودروسازی‌ها دخل و صرفی به طرح دارند؟
جدای از مواجه بودن با مسایلی مثل استایل به روز و رقابت با سایر رقبای داخلی و خارجی و همچنین محدودیت‌هایی در تولید و ساخت، همانطور که اشاره کردم متاسفانه در ایران عدم ثبات مدیریتی و سلایق مختلف آنها از چالش های پیشروی طراحان در مراکز طراحی خودروی داخل کشور هست. البته این نکته نباید فراموش شود که همانطور که استایل یک خودرو مربوط به سلیقه و نظر شخصی افراد مختلف می‌شود، ولی از طرفی هم امری کاملا تخصصی است و وظیفه یک طراح و استایلیست است تا خودرویی عامه پسند و با استایل به روز و قابل رقابت با رقبای داخلی و خارجی طراحی کند. البته همیشه ترجیح تیم طراحی بر این است تا کلینیک‌های تخصصی یا حداقل خود تیم طراحی تصمیم گیرنده نهایی برای استایل یک خودرو باشند.
* به نظر شما عامل اصلی عدم پیشرفت خودروسازان داخلی در زمینه طراحی چیست؟
در کنار عدم جوان گرایی در مدیریت‌هایی مثل استایل و همچنین سلایق مختلف مدیریتی نباید اثر تحریم‌ها و عدم همکاری شرکت های خارجی را دست کم بگیریم. به طور مثال تا همین چند سال پیش همکاری های خوبی بین ایران خودرو و شرکت پینین فارینا وجود داشت یا حضور مشاورانی خارجی همچون آقا هانس دیتر فوتچیک که مدیر اسبق طراحی بدنه مرسدس بنز بودند، متاسفانه با اعمال دوباره تحریم‌ها تمام همکاری‌ها و مشاوره‌ها ناقص ماندند.
* عملکرد مراکز طراحی، دو خودروساز بزرگ کشور را چگونه ارزیابی می‌‌کنید؟
می‌توان گفت که هردو مراکز طراحی وضعیت مشابهی دارند ولی از نظر بنده شرکت سایپا در رونمایی اخیر مانند شاهین و شاهین کراس نشان داد مسیر خوب و امیدوارکننده‌ای در پیش گرفته و امیدواریم مدیران این شرکت بتوانند حرکت خود را در این مسیر طولانی رو به جلو حفظ کنند. در ایران خودرو نیز در سال‌های اخیر با حضور تعدادی طراح جوان و با انگیزه در مرکز تحقیقات ایران خودرو و در کنار آن با تاسیس شرکتی مانند جتکو می‌توان آینده امیدوار کننده‌ای برای ایران خودرو نیز در نظر گرفت.
* به نظر شما کدام محصول ایران‌خودرو و سایپا استانداردهای روز طراحی را دارد؟
بنظرم هیچ کدام از خودروسازهای داخلی هنوز به این هدف نرسیده‌اند، ولی با وجود استعدادهای خوبی که در کشور داریم می‌توان برای رسیدن به این هدف بسیار امیدوار بود. به عنوان مثال شخصا استایل خودروی شاهین سایپا را در بین خودروهای داخلی تولیدی می پسندم و حرکت متفاوت و بسیار رو به جلو است.
* باتوجه به اینکه برای ادامه تحصیل از کشور رفته‌اید، اگر فرصتی مناسب برای تغییر در طراحی محصولات داخلی پیدا کنید، به کشور باز خواهید گشت؟
بله، هم اکنون مشغول تحصیل در کارشناسی ارشد رشته طراحی خودرو در ایتالیا هستم، اگر فرصتی مناسب برای همکاری پیش بیاید بسیار خوشحال می‌شوم تا بتوانم سهمی هرچند کوچک در این پیشرفت داشته باشم.
* آیا در خارج کشور پیشنهاد برای همکاری با خودروسازان دیگر داشته‌اید؟
چون فعلا در حال تحصیل هستم ترجیح می‌دهم فعلا تمرکزم روی این مساله باشد و اظهار نظری در خصوص آن نداشته باشم.
