به گزارش برداشت روز، سازمان تأمین اجتماعی ایران در سال‌های اخیر با اقدامات مؤثر و برنامه‌ریزی‌های هدفمند، گام‌های بلندی در راستای بهبود شرایط کارگران شاغل در مشاغل سخت و زیان‌آور برداشته است. این اقدامات که با هدف کاهش فشارهای جسمی و روانی بر کارگران و حمایت از حقوق آن‌ها طراحی شده، نشان‌دهنده تعهد این سازمان به بهبود وضعیت معیشتی و سلامت کارگران در محیط‌های کاری دشوار است.
بازتعریف مشاغل سخت و زیان‌آور برای عدالت بیشتر
بر اساس گزارش‌های اخیر، سازمان تأمین اجتماعی با همکاری وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، بازنگری جامعی در آیین‌نامه مشاغل سخت و زیان‌آور انجام داده است. این بازنگری با هدف تطبیق بهتر این مشاغل با شرایط روز و کاهش چالش‌های پیش‌روی کارگران و کارفرمایان صورت گرفته است. احمد میدری، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی، در همایش اخیر “وفاق برای سرمایه‌گذاری و ایران ماهر” اعلام کرد که این بازتعریف به حفظ حقوق کارگران و کاهش فشارهای مالی بر کارفرمایان کمک خواهد کرد.
یکی از نقاط قوت این طرح، تأکید بر اخذ ۴ درصد حق بیمه اضافی مشاغل سخت و زیان‌آور به‌صورت مستمر و ماهانه از کارفرمایان است. این اقدام نه‌تنها به تأمین مالی پایدار برای بازنشستگی پیش از موعد کارگران کمک می‌کند، بلکه کارفرمایان را تشویق می‌کند تا با بهبود شرایط کاری، عوامل زیان‌آور را کاهش دهند. رحمتی، نماینده کارگری، این رویکرد را “نکته‌ای مثبت” توصیف کرده و از آن به‌عنوان گامی در جهت حمایت از کارگران یاد کرده است.
کاهش فهرست مشاغل سخت و زیان‌آور برای مدیریت بهتر
سازمان تأمین اجتماعی با همکاری شورای عالی حفاظت فنی، فهرست مشاغل سخت و زیان‌آور را از ۱۲۰۰ عنوان به ۱۳ گروه شغلی کاهش داده است. این اقدام به‌منظور ساده‌سازی فرآیند شناسایی و مدیریت این مشاغل انجام شده و به کمیته‌های بدوی در ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان‌ها امکان داده تا با معیارهای مشخص و دستورالعمل‌های واحد، تصمیم‌گیری دقیق‌تری داشته باشند. این تغییر نه‌تنها به شفافیت بیشتر در شناسایی مشاغل سخت و زیان‌آور کمک کرده، بلکه فرآیند بازنشستگی کارگران را نیز تسریع کرده است.
حمایت از بازنشستگان مشاغل سخت و زیان‌آور
یکی از اقدامات برجسته سازمان تأمین اجتماعی، اصلاحات در طرح همسان‌سازی حقوق بازنشستگان مشاغل سخت و زیان‌آور بوده است. مصطفی سالاری، مدیرعامل این سازمان، اعلام کرده که محاسبات مربوط به متناسب‌سازی حقوق این گروه از بازنشستگان بر اساس سال‌های فعالیت در مشاغل سخت و زیان‌آور انجام می‌شود. این اصلاحات، که به‌زودی اجرایی خواهد شد، به کاهش نابرابری در دریافتی بازنشستگان این مشاغل نسبت به بازنشستگان عادی کمک خواهد کرد.
علاوه بر این، سازمان تأمین اجتماعی با ایجاد پایگاه داده متمرکز برای مشاغل سخت و زیان‌آور، دسترسی به اطلاعات مربوط به این مشاغل را تسهیل کرده است. این پایگاه داده، که برای اولین بار ۱۳۰ هزار شغل را کدگذاری کرده، مشکلات مربوط به شناسایی و تأیید سوابق کاری را به حداقل رسانده و فرآیند بازنشستگی را شفاف‌تر کرده است.
توجه به ایمنی و سلامت کارگران
سازمان تأمین اجتماعی با تأکید بر لزوم معاینات پزشکی دوره‌ای برای کارگران شاغل در مشاغل سخت و زیان‌آور، گام مهمی در جهت حفظ سلامت این قشر برداشته است. کارفرمایان موظف‌اند پیش از استخدام و به‌صورت دوره‌ای، معاینات پزشکی را انجام دهند تا از تناسب جسمانی کارگران با شرایط کاری اطمینان حاصل شود. نتایج این معاینات به سازمان ارسال شده و در پرونده کارگران ثبت می‌شود، که این امر به شناسایی زودهنگام مشکلات جسمی و روانی کمک می‌کند.
چشم‌انداز آینده
با توجه به اقدامات انجام‌شده، سازمان تأمین اجتماعی نه‌تنها به بهبود شرایط کارگران در مشاغل سخت و زیان‌آور متعهد است، بلکه با اصلاحات ساختاری و همکاری با نهادهای مرتبط، به دنبال کاهش چالش‌های این حوزه است. این سازمان با تمرکز بر شفافیت، عدالت و حمایت از کارگران، در مسیر ایجاد یک نظام رفاهی آینده‌نگر حرکت می‌کند که می‌تواند به بهبود اکوسیستم اشتغال و بازنشستگی در ایران منجر شود.
