در این همایش، دکتر امیرکامران نیکوسخن؛ رئیس هیئت‌مدیره شبکه ملی پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر، دکتر سیدعلی صمدی؛ دبیر علمی همایش، دکتر علی ربیعی؛ دستیار اجتماعی رئیس‌جمهور، دکتر محمدرضا مسجدی؛ رئیس همایش، دکتر زهرا نوع‌پرست؛ سرپرست دفتر توانبخشی آموزشی، حرفهای و توانپزشکی سازمان بهزیستی کشور و دکتر محسن ولیئی؛ معاون مشارکت‌های اجتماعیِ سازمان امور اجتماعی کشور به ایراد سخن پرداختند.
دکتر محمدرضا مسجدی؛ مدیرعامل شبکه پیشگیری از بیماری های غیر واگیر و رئیس این همایش در این نشست گفت: کشور ما یک سرو گردن از کشورهای منطقه بالاتر است و این به دلیل حضور بانوان کشور ما در حوزه‌های اجتماعی است، آن هم بدون اینکه دعوت ویژه‌ای از آن‌ها صورت گرفته باشد و صرفاً از روی احساس مسئولیت برای آینده این کشور وارد عرصه می‌شوند. این برای ما یک نقطه امید است. امیدوارم دست به دست هم دهیم و از تجربیات هم استفاده کنیم و مشکلی از حوزه اتیسم را حل کنیم.
در ادامه، دکتر امیر کامران نیکوسخن؛ رئیس هیئت‌مدیره شبکه ملی پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر گفت: ما چهار بیماری اصلی غیرواگیر داریم از جمله بیماری‌های قلبی، سرطان‌ها، بیماری‌های ریوی و دیابت و البته بیماری‌های روانی نیز به لیست اضافه شده است. ۴۱ میلیون نفر در کره خاکی هر سال به دلیل این بیماری‌ها از میان ما می‌روند. این بیماری‌ها دلایل متعددی دارد از جمله عدم تحرک، دخانیات، الکل و آلودگی هوا. باید عدالت اجتماعی و عدالت در سلامت را اجرا کنیم تا آمار این بیماری‌ها کاهش یابد. باید به برخی از این عوامل این بیماری‌ها «نه» بگوییم مانند «نه به دخانیات».
رئیس هیئت‌مدیره شبکه ملی پیشگیری از بیماری‌های غیر واگیر در ادامه اظهار کرد: تصمیم داریم با یک صدای مشترک مسائل را مطرح کنیم و پیش رویم. همه ما یکصدا داریم در واقع بسیاری از بیماری‌هایی که ما درباره آن‌ها صحبت می‌کنیم دلایل یکسان دارند و اگر دست به دست هم دهیم می‌توانیم جلوی این بیماری‌ها را بگیریم. انجمن‌های زیادی در حال فعالیت در زمینه اتیسم هستند و از همه دعوت میکنم به ما بپیوندید تا دست به دست هم دهیم و کارها را بهتر جلو ببریم.
نیکوسخن تاکید داشت: شبکه ما کمیته‌های مختلفی دارند و این کمیته‌ها کمک می‌کنند ما نقشه راهبردی شبکه را به مرحله اجرا برسانیم. شبکه به صورت مرتب کارگاه‌های آموزشی برگزار میکند. شبکه ما پروژه‌های مختلفی دارد از جمله پروژه طرح پاد( پیشگیری از استعمال دخانیات )پروژه بعدی شبکه مدرسه سلامت‌یار است و این مدرسه با این شعار است که من مبتلا به بیماری غیر واگیر نمی‌شوم این طرح را اجرا میکند و این طرح تا امروز در چند مدرسه در شمال شهر تهران اجرا شده است.
وضعیت افراد مبتلا به اتیسم با تشخیصِ زودهنگام بهبود می‌یابد
دکتر سیدعلی صمدی دبیر علمی این همایش در ادامه گفت: اتیسم یک اختلال رشدی عصبی است که در اوایل کودکی خود را نشان می‌دهد. اتیسم یک اختلالی است برای تمام عمر یعنی فرد در تمام عمر دارای علائم اتیسم است. در کشور ما بر روی یک مقطع خاصی از اتیسم تأکید داریم آن هم ۵ سالگی تا اوایل نوجوانی و دلیل آن تشخیص زودهنگام این اختلال است. چون در کشور ما خدمات برای یک گروه خاص است و بقیه گروه‌ها فراموش می‌شوند به همین دلیل ما روی تشخیصِ به‌هنگام تأکید داریم. علائم در کودکی ظهور میکند و اگر به موقع تشخیص داده شود می‌توانیم این علائم را تا حدودی کنترل کنیم و کیفیت زندگی این افراد افزایش پیدا میکند.
وی افزود: برنامه‌ریزی در بیشتر کشورها بر روی تشخیص زودهنگام این اختلال است زیرا هزینۀ این روش نیز کمتر است، وقتی اختلال از ابتدا تشخیص داده می‌شود و روند کنترل آن از خانه فرد شروع می‌شود دیگر نیازی نیست در بزرگسالی هزینه‌های زیاد انجام دهد. بهتر است زیر پنج سالگی مداخلات انجام شود زیرا رده سنی یک سن طلایی است و خیلی موثر است.
صمدی تأکید کرد: والدین در تشخیصِ به‌هنگام این بیماری نقش اساسی دارند زیرا اولین کسانی هستند که فرزند را می بینند و علائم را تشخیص می‌دهند. بین زمانی که والدین نگران می‌شوند و تشخیص قطعی می‌دهند یک بازه زمانی ۲، ۳ ساله زمان می‌برد. آموزش متخصصان اتیسم بسیار اهمیت دارد زیرا والدین بعد از اینکه تشخیص دادند بچه دارای اختلال است فوراً به متخصص مراجعه می‌کنند. خطوط آگاه‌سازی در رابطه با اتیسم بسیار اهمیت دارد. باید روی آموزش متخصصان برنامه‌ریزی شود. باید یکسری استانداردها برای محیط افراد اتیسم وجود داشته باشد. اتیسم‌ها تفاوت‌های زیادی باهم دارند برای همین باید در ارائه خدمات به این افراد استانداردها را رعایت کنیم. مراکز باید این استانداردها را رعایت کنند.
دبیر علمی نشست ادامه داد: اتیسم روبه افزایش نیست بلکه دقت ما در حال افزایش است وگرنه اوتیسم قبلاً نیز وجود داشته است. تشخیص زودهنگام، مداخلات مناسب و افزایش آگاهی تخصصی و عمومی کلید موفقیت افراد اتیسم هستند و با رعایت این موارد می‌توانیم به آینده افراد اوتیسم امیدوار باشیم.
148 مرکز اتیسم در کشور داریم
دکتر زهرا نوع‌پرست؛ سرپرست دفتر توانبخشی آموزشی، حرفهای و توانپزشکی سازمان بهزیستی کشور، دیگر سخنران همایش بود که گفت: اتیسم یک اختلال مستمر است اما اگر ما در دوسالِ اول تشخیص دهیم و شناسایی کنیم خیلی تاثیر دارد و وزارت بهداشت در این زمینه بسیار نقش مهمی دارد. نباید خیلی روی اتیسم مانور بدهیم تا جایی که مردم بترسند بلکه باید زمینه‌های علمی پیشگیری و بهبود مبتلایان به این اختلال را فراهم کنیم. ما ۱۴۸ مرکز اوتیسم داریم و خدمات غربالگری را نیز شروع کردیم.
وی ادامه داد: ما به مراکز کمک‌هزینه می‌دهیم تا سهم هزینه خانواده‌ها کمتر شود و کمکی به خانواده شود. ما همچنین یکسری پکیج‌ها و کتاب به خانواده‌ها اختصاص می‌دهیم. ما به عنوان سازمان بهزیستی در کنار شما هستیم اما باید برنامه وجود داشته باشد نه اینکه صرفاً به خانواده ها استرس وارد کنیم. ما باید درست و سریع گام برداریم تا بتوانیم متوازن حرکت کنیم.
یکی از برنامه‌های دولت حمایت از نهادهای خیریه در موضوع اتیسم است
دکتر علی ربیعی؛ دستیار اجتماعی رئیس‌جمهور و رئیس انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات نیز در این نشست بیان کرد: خانواده‌های بچه‌های اوتیسمی، نگرانی‌های زیادی دارند. باید انسان‌هایی که انسانیتِ آن‌ها غلبه میکند و برای کار خیر پیشقدم می‌شوند را گرامی بداریم، مانند آقای دکتر مسجدی. کشور مسائل زیادی دارد اما من هرگز ناامید نیستم و مطمئنم این نشست‌ها مثمر ثمر خواهد بود.
وی افزود: یک تعریف مشخص برای اتیسم وجود ندارد. این اختلال دلایل زیستی و ژنتیکی دارد و ما در بخش زیستی می‌توانیم یکسری اقدامات انجام دهیم. تعیین‌کننده‌های اجتماعی در این زمینه بسیار موثر هستند. وضعیت اقتصادی و فقر یکی از مولفه‌های اجتماعی بسیار مهم است که نقش زیادی در بیماری‌ها دارد. تغذیه مادر، شرایط زندگی و دسترسی به خدمات بهداشتی بسیار اهمیت دارند. دولت چهاردهم به بخش بهداشت بسیار اهمیت می‌دهد.
ربیعی تأکید کرد: دیرآگاهی یکی از موضوعاتی است که در مورد بیماری‌های مختلف در کشور ما وجود دارد و پیگیر این موضوع هستیم. حمایت اجتماعی از خانواده بسیار اهمیت دارد زیرا بخشی از درمان همین آرام‌بودن خانواده است. باید خانواده اتیسم را به آرامش برسانیم و دولت نیز در این باره وظیفه دارد و خوشبختانه خیریه‌ها در این زمینه بسیار کمک می‌کنند و کشور ما وجه انسانی خوبی دارد. یکی از برنامه‌های دولت حمایت از نهادهای خیریه در موضوع اوتیسم است. کار خیریه اثر روحی و روانی دارد و نماد همبستگی اجتماعی است. امنیت روانی بسیار اهمیت دارد و برای خانواده بچه‌های اتیسم این مورد بسیار مهم است.
دستیار اجتماعی رئیس‌جمهور یادآور شد: موضوع فرهنگ بسیار اهمیت دارد، جامعه نباید از فرد اتیسم بگریزد. ما باید مدارس ترکیبی ایجاد کنیم تا بچه‌ها بتوانند با هم ارتباط برقرار کنند. باید از اصلاح آموزش و پرورش شروع کنیم تا به حوزه فیلمسازی و فیلم‌های خوب در این زمینه برسیم. خانواده‌ها باید تشکل‌های بیشتری تشکیل دهند و این تشکل‌ها درخصوص مطالبات خانواده‌ها بسیار موثر است.
دکتر محسن ولیئی؛ معاون مشارکت‌های اجتماعی سازمان امور اجتماعی کشور نیز در این همایش گفت: امیدوارم این همایش و همایش هایی از این دست بتوانند راهکاری برای اتیسم پیدا کنند و گوشه‌ای از مشکلات را حل کنند. از برگزار کنندگان این همایش بسیار تشکر میکنم. بنده تا سال ۱۳۹۴ اصلا با بیماری اتیسم آشنایی نداشتم. این بیماری علائمی دارد که برای مبتلایان به آن، اجتناب‌ناپذیر است و دست خودشان نیست و نگهداری از این بچه‌ها به فداکاری نیاز دارد.
وی افزود: مهم است که اطرافیان این بچه‌ها با خانوادۀ این بچه‌ها همراهی و همیاری کنند و این نکته بسیار اهمیت دارد. مهم است همه نسبت به این بیماری آگاه شوند و همکاری و همیاری کنند و با این روند می‌توان مشکلات این بچه‌ها را کاهش داد. بچه‌های اتیسم بسیار توانمند هستند و فقط کافی است شناسایی و تربیت شوند. مربی‌های فداکاری وجود دارد که به خوبی به بچه‌های اوتیسم رسیدگی می‌کنند و آن‌ها را دوست دارند.
ولیئی در ادامه گفت: همۀ ما ماموریت مشخصی داریم و ماموریت عده‌ای از ما این است که به این بچه‌ها رسیدگی کنیم. دولت هم باید با این افراد و مؤسسات همراهی کند و میکند. سعی می‌کنیم صدور مجوز را برای موسسات تسهیل کنیم و یکسری برنامه‌ها نیز داریم. سعی می‌کنیم به زودی نسبت به ایجاد شبکه ملی اتیسم اقدام کنیم.
