به گزارش برداشت روز، در سال های اخیر با توجه به ریسک ها و مشکلات مربوط به زنجیره تامین محصولات کشاورزی، توجه به موضوع «کشاورزی قراردادی» به عنوان روشی از تولید در بین فعالین این حوزه از اهمیت بسیاری برخوردار بوده است زیرا در این روش تولیدکننده (اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی که به صورت مستقیم یا از طریق تشکل تولیدی معین، بر اساس قرارداد با مجری طرح، به تولید محصول می‌پردازند) از طریق عقد قرارداد با یک مجری طرح، نسبت به تولید محصولات کشاورزی اقدام می‌کنند. از این نوع کشاورزی، شفافیت تأمین مالی طرح‌ها و افزایش کارائی تخصیص منابع در بخش کشاورزی، حمایت از شکل‌گیری زنجیره‌های یکپارچه کشاورزی، حمایت از توسعه اشتغال روستایی با روش‌های غیر تورمی، کاهش هزینه تولید محصولات کشاورزی را به دنیال دارد.
از سوی دیگر حمایت از کشاورزان با استفاده از کمک‌های آموزشی، فنی و تأمین نهاده‌ها در ازای تنظیم قرارداد، امکان استفاده از قراردادهای کشاورزی به عنوان وثیقه تسهیلات و کمک به امنیت غذایی کشور به‌واسطه افزایش پایداری تأمین نهاده‌ها از دیگر مزایای کشاورزی قراردادی است لذا توجه به تأمین مالی کشاورزی قراردادی باید مورد توجه قرار گیرد.
بانک مرکزی سال 1401 به منظور بهبود روش‌های تأمین مالی سرمایه در گردش زنجیره‌های تأمین در بخش کشاورزی و حمایت از تولیدات کشاورزی و اشتغال روستایی با روش‌های غیرتورمی، شیوه‌نامه اجرایی «تأمین مالی کشاورزی قراردادی» را به شبکه بانکی کشور ابلاغ کرد.
با توجه به ریسک های موجود در زنجیره تامین محصولات کشاورزی برای تولیدکنندگان این بخش، بانک کشاورزی با طراحی و پیاده سازی مدل کشاورزی قراردادی، نخستین بانکی شد که با اجرای کامل تأمین مالی زنجیره های تأمین به صورت علمی و عملی در جهت ارتقاء امنیت غذایی و کنترل قیمت ها در این بخش گام برداشت.
براساس شیوه نامه تامین مالی کشاورزی قراردادی ابلاغی بانک مرکزی،بانک کشاورزی با اجرای مدل کشاورزی قراردادی مبتنی بر پلتفرم «پالیز» در «کشاورزی قراردادی» سعی کرده است با تأمین مالی حلقه های زنجیره های تأمین تا حدزیادی از ریسک زنجیره تامین محصولات کشاورزی بکاهد.
«پالیز» بانک کشاورزی که سال گذشته آیین بهره برداری عملیاتی از این پلتفرم برگزار شد، راهکاری موثر برای مدیریت مالی زنجیره تامین از طریق ابزارهای مالی تعهدی و ارائه خدمات بهینه به تولیدکنندگان و تامین کنندگان محصولات کشاورزی، حمایت از فعالان پرتلاش بخش کشاورزی و تامین امنیت غذایی کشور با استفاده از ظرفیت های تحول دیجیتال و زیرساخت های بانکداری الکترونیک است.
از جمله مزایای پالیز برای تولید کنندگان و سایر شرکت های زنجیره تامین را می توان دسترسی بر خط کشاورزان به شبکه تامین کنندگان نهاده های اولیه (بذر ، کود ، سم و …) در سطح کشور، بهره مندی از شبکه دانشی مبتنی بر کارشناسان زنجیره های تخصصی، عرضه محصولات و خدمات به شبکه شرکت ها و خریداران در بازارهای فعال در سطح کشور، بهره مندی از پروفایل تولید کنندگان و تاریخچه عملکرد کشاورز به صورت آنلاین، مدیریت جریان مالی و ثبت تراکنش های مالی معاملات بر بستر امن بانکداری متمرکز بانک کشاورزی، تامین مالی تولید کنندگان و شبکه شرکت های زنجیره به شکل تعهدی و اعتباری، بهره مندی از خدمات و پتانسیل های بیمه محصولات کشاورزی و … برشمرد.
اخیرا نیز با تایید کارگروه ملی کشاورزی قراردادی، پالیز بانک کشاورزی به صورت رسمی به عنوان مجری واجد صلاحیت برای توسعه کشاورزی قراردادی در کشور معرفی شده و گواهینامه رسمی پشتیبان برای این پلتفرم صادر شده است.
به رغم این که پلتفرم مدیریت زنجیره تامین «پالیز» با بهره گیری از ظرفیت های بانک کشاورزی، نقش حمایتی این بانک در رکن ضامن و روش های تامین مالی متفاوت اعم از نقدی و اعتباری، اعتبار معاملات را به نحو قابل توجهی افزایش داده و با امکان پوشش انواع زنجیره های محصولات کشاورزی، کارکرد موثری را در مدیریت تامین مالی زنجیره ها و هدایت منابع به سمت تولید، حذف واسطه گری، تنظیم بازار بخش کشاورزی، افزایش هماهنگی بین اعضای زنجیره و بهبود برنامه‌ریزی تولید، رقم می زند؛ میتوان به این نتیجه دست پیدا کرد که با اجرای مدل کشاورزی قراردادی مبتنی بر «پالیز»، تأمین مالی حلقه های زنجیره های تأمین توسط بانک کشاورزی به صورت منسجم و هدفمند صورت می گیرد، امکان انحراف تسهیلات پرداختی به سمت سایر بازارها به حداقل می رسد، کشاورزان به دلیل داشتن قراردادهای پایدار با حلقه های قبل یا بعد از خود، مشکلی در زمینه تأمین نهاده ها و یا فروش محصولات نخواهند داشت و با استفاده از ابزارهای مالی تعهدی، مشکل محدودیت منابع بانک ها برای پرداخت تسهیلات نقدی مرتفع شده و از این طریق، کنترل تورم و رفع ناترازی بانک ها میسر می شود.
