به گزارش برداشت روز، با گذشت بیش از دو سال از آغاز ماجرا، سهامداران زیان‌های قابل توجهی را تجربه کردند و نبود محرک لازم برای برگشت بازار، جذابیت سرمایه گذاری در بورس را به مراتب کاهش داده است. سازمان بورس و اوراق بهادار، شرکت بورس تهران و شرکت فرابورس ایران طی دو سال اخیر بارها طرح‌های مختلفی برای کنترل بازار را آزمودند که اثر سازنده و بلندمدتی بر روند بازار نداشته است. برای حل مشکلات موجود در بازار، سازمان بورس طرح جدیدی در قالب بسته حمایتی بازار سرمایه طراحی کرد. طرح حمایتی بازار سرمایه که با نام طرح بیمه سهام شناخته می‌شود، پس از تصویب و گشایش نماد از روز شنبه ۲۱ آبان ماه به مدت یک هفته به مرحله اجرا درآمده است. در این مطلب به این طرح و ابعاد مختلف آن پرداخته‌ایم.
طرح بیمه سهام چیست؟
در طرح بیمه سهام قرار است پرتفوی افراد حقیقی تا سقف صد میلیون تومان برای هر نفر، از طریق انتشار عمومی اوراق تبعی و خرید توسط سرمایه‌گذاران بیمه شود. طبق برآوردهای صورت گرفته تقریبا بیش از ۹۶ درصد کدهای حقیقی فعال در بازار پرتفویی کم‌تر از صد میلیون تومان دارند و مشمول این طرح می‌شوند.
طبق اطلاعیه منتشر شده، سررسید اعمال اوراق یک ساله بوده و مبلغ تعهد خرید ۲۰ درصد بالاتر از ارزش سبد افراد در آخرین روز معاملاتی چهارشنبه، ۴ آبان ۱۴۰۱ است. با استفاده از این طرح اصل سرمایه و سود شما از سرمایه گذاری در بورس برای بازه یک‌ساله تضمین می‌شود.
برای فعال‌سازی این طرح و بیمه پرتفوی سرمایه‌گذاری، سرمایه‌گذاران باید اوراقی با نماد سهام یار به ارزش یک ریال را از طریق سامانه معاملاتی آنلاین کارگزاری خود خریداری کنند تا کل پرتفوی سرمایه‌گذاری آن‌ها مشمول این طرح قرار گیرد.
بیمه سهام شامل چه افرادی می‌شود؟
همان‌طور که بیان شد، طرح بیمه سهام همه افراد حقیقی که ارزش پرتفوی آن‌ها در انتهای روز معاملاتی ۴ آبان ۱۴۰۱، حداکثر ۱۰۰ میلیون تومان باشد را شامل می‌شود و مشروط به این است که سهام موجود در پرتفوی آن‌ها، سهام بورسی و فرابورسی باشد و تا یک سال نیز آن‌ها را نفروشند. در این حالت دولت تضمین می‌کند که سال آینده اختلاف قیمت پرتفوی شما را با ۲۰ درصد بالاتر از ارزش روز ۴ آبان ۱۴۰۱ به صورت نقد پرداخت کند؛ حتی اگر ارزش سهام شما تا یکسال بعد کاهش پیدا کرده باشد. توجه داشته باشید، این طرح تنها شامل سهام شرکت‌های بورسی و فرابورسی می‌شود و سهام شرکت‌های بازار پایه فرابورس مشمول این طرح نمی‌شوند.
بررسی یک مثال از بیمه سهام
فردی را در نظر بگیرید که در تاریخ ۴ آبان ماه، به مبلغ ۸۰ میلیون تومان سهام شرکت‌های بورسی و فرابورسی داشته باشد و ارزش سهام فرابورس پایه آن نیز ۴۰ میلیون تومان باشد. در این حالت با شکل‌گیری هر روندی در بورس، سرمایهگذار مورد نظر معادل ۲۰ درصد از ارزش پرتفوی ۸۰ میلیون تومانی خود یعنی ۱۶ میلیون تومان، در سال آینده دریافت خواهد کرد.
بهتر است بدانید افرادی که ارزش پرتفوی بورس و فرابورسی آن‌ها در تاریخ ۴ آبان ماه، بیشتر از ۱۰۰ میلیون تومان باشد، مشمول این طرح نمی‌شوند.
نکته مهم دیگری که باید به آن توجه داشته باشید، این است که اگر بعد از تاریخ ۴ آبان ماه سهام شرکتی را خریداری کنید، سهام جدید مشمول این طرح نمی‌شود. برای مثل اگر در تاریخ ۴ آبان، ۸۰ میلیون تومان سهام فولاد داشته باشید و در روزهای آینده ۲۰ میلیون تومان دیگر سهام این شرکت را به پرتفوی خود اضافه کنید، تنها ۸۰ میلیون تومان اولیه مشمول این طرح می‌شود. در ضمن خاطرتان باشد که طی این یک سال اگر حتی بخشی از سهام مورد نظر را بفروشید، دیگر مشمول بیمه سهام نخواهید بود؛ بنابراین اگر سهام جدیدی خریداری کرده‌اید و می‌خواهید طرح بیمه سهام کماکان برای سهم‌های قبلی لحاظ شود، باید حواستان به این موضوع باشد که تنها مجازید همان تعداد سهام جدیدی که خریداری کرده‌اید را بفروشید و حق فروش سهام اولیه خود را ندارید.
سهامداران باید به این موضوع نیز توجه داشته باشند که فرصت محدودی برای خرید این اوراق در نظر گرفته شده است و برای استفاده از این طرح باید از ۲۱ تا ۲۸ آبان ماه نماد سهام یار را از طریق سامانه معاملاتی کارگزاری‌ها خریداری کنند.
چطور می‌توان طرح بیمه سهام را فعال کرد؟
جهت فعال‌سازی طرح بیمه سهام، سرمایهگذار باید تنها یک برگه اختیار فروش تبعی به قیمت یک ریال را خریداری کند تا کل پرتفوی او مشمول طرح بیمه سهام شود. خرید اوراق اختیار فروش نیز مانند خرید سهام در بورس است و از طریق سامانه معاملات آنلاین انجام می‌شود.
خرید اعتباری از کارگزاری مشمول این طرح می‌شود؟
یکی از مهم‌ترین سوالاتی که برای سهامداران ایجاد می‌شود این است که سهامی که با اعتبار کارگزاری خریداری شده نیز مشمول طرح می‌شود یا خیر. در پاسخ به این سوال نیز باید بگوییم در طرح بیمه سهام شرطی بابت خرید اعتباری از کارگزاری وجود ندارد و با خیال راحت می‌توانید سهامی که با اعتبار کارگزاری خریداری کرده‌اید را بیمه کنید.
نتیجه‌گیری
طرح بیمه سهام شاید راه‌کار مناسبی برای کاهش ریسک سرمایه گذاری در بورس باشد. با این طرح ارزش پرتفوی سهامداران حفظ شده و سود ۲۰ درصدی نیز پس از یکسال به آن‌ها تعلق می‌گیرد. حتی اگر بازدهی بازار به بالاتر از ۲۰ درصد رسیده باشد، سهامدار می‌تواند اختیار فروش خود را اعمال نکند و با بازدهی بالاتر سهام خود را در زمان مناسب به فروش رساند.
