به گزارش برداشت روز به نقل از روابط عمومی بانک مهر ایران، یکی از استانداردهاي مهم در عرصه بانکداري، حفظ نسبت کفايت سرمايه در حدي است كه بانك سرمايه كافي براي جبران و پوشش ريسك فعاليت‌هاي خود را داشته باشد. اين نسبت توسط بانك مركزي ايران براي بانك‌ها و مؤسسات اعتباري غير دولتي هشت درصد و در استاندارد بازل سه، ۱۲.۵ درصد تعيين شده است. با اين حال، بانك مهر ايران توانسته است با دستيابي به نسبت ۱۸.۶ درصدي در اين شاخص، فراتر از حد و اندازه استاندارهاي بين‌المللي ظاهر شود.
چرا کفایت سرمایه مهم است؟
یکی از راهکارهای مهم برای تدوام موفقيت‌آميز فعاليت بانک‌ها، برقراري تناسب بين ميزان سرمايه و ريسک دارايي‌‌هاست. در واقع نسبت سرمايه و ريسك دارايي در بانك، يكي از عوامل مهم در ارزيابي سلامت فعاليت يك بانك در مقايسه با رقباي خود در نظام بانكي است. اين رابطه كه در ادبيات بانكداري از آن با عنوان «نسبت كفايت سرمايه» ياد مي‌شود نشان مي‌دهد سرمايه بانك نسبت به ريسكي كه بانك با آن مواجه است، در چه وضعيتي قرار داد و آيا بانك، سرمايه كافي براي جبران ريسك فعاليت‌هاي خود را دارد يا اين ريسك را به سپرده‌گذاران منتقل خواهد كرد؟
با توجه به تعریف نسبت کفایت سرمایه به‌طور ساده می‌توان گفت مقادير بالاتر اين نسبت، نشان از استحکام مالي بالاتر بانک دارد و در مقابل، پايين بودن اين نسبت، موجب افزايش آسيب‌پذيري بانک و ايجاد مخاطراتي براي منافع سپرده‌گذاران مي‌شود.
کفایت سرمایه در بازل سه
اهمیت نسبت کفایت سرمایه تا جایي است که کميته بازل نيز براي آن استانداردهايي را تعيين کرده است. در واقع، نسبت كفايت سرمايه نخستين بار توسط همين كميته كه عالي‌ترين نهاد بين‌المللي نظارت بانكي است در سال ۱۹۸۸ / ۱۳۶۷ معرفي شد. بر اساس آخرين استاندارد كميته بازل يعني بازل سه، نسبت كفايت سرمايه بانك‌ها بايد حداقل ۱۲.۵ درصد باشد.
این در حالی است که نسبت کفایت سرمایه در برخي بانک‌هاي کشور، پايين‌تر از مقادير بين‌المللي و نيز استانداردهاي بانك مركزي است و حتي در مقاطعي، اين نسبت براي برخي از بانك‌ها منفي بوده است. پايين بودن نسبت كفايت سرمايه، بانك‌ها را در معرض ورشكستگي و عدم توانايي براي اجراي تعهدات مالي خود قرار مي‌دهد.
چرا نسبت کفایت سرمایه در بانک‌ها کاهش می‌یابد؟
افزایش سرمایه بانک‌ها یکی از عوامل مهم در حفظ نسبت کفايت سرمايه است. اگر سرمايه بانک‌ها متناسب با دارايي آنها افزايش نيابد، اين نسبت افت مي‌كند. بخش عمده دارايي بانك‌ها را تسهيلات بانكي تشكيل مي‌دهد. در نتيجه، اگر افزايش حجم تسهيلات اعطايي بانك‌ها متناسب با سرمايه آنها نباشد، نسبت كفايت سرمايه كاهش يافته و بانك در معرض مسائلي همچون ورشكستگي قرار خواهد گرفت. چرا كه توانايي ايفاي تعدات خود را ندارد و سپرده‌گذاران در معرض ريسك قرار خواهند گرفت و از طرف ديگر، قدرت تسهيلات‌دهي بانك نيز به‌مرور كاهش خواهد يافت.
مهم‌ترین علت ناتوانی بانک‌ها در افزایش سرمایه، سودده نبودن آنهاست. در واقع بخش قابل توجهي از افزايش سرمايه، از محل سود بانک تأمين مي‌شود و در نتيجه بانکي که زيان‌ده باشد نمي‌تواند دست به افزايش سرمايه بزند و عملكرد قابل قبولي نيز در نسبت كفايت سرمايه نخواهد داشت.
بانک اسلامی با استانداردهای بین‌المللی
در شرایطی که برخی بانک‌های متعارف در دستيابي به نسبت‌هايي تعيين شده توسط بانک مرکزي و همچنين استانداردهاي بين‌الملي با موانعي روبه‌رو هستند، بانك مهر ايران توانسته نسبت كفايت سرمايه خود را در سطح بالايي حفظ كند.
بر اساس تعاریف بانک مرکزی، بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در گروه بانک‌ها و مؤسسات اعتباری غيردولتي قرار دارد. حداقل نسبت كفايت سرمايه براي اين گروه توسط بانك مركزي هشت درصد تعيين شده است. حداقل نسبت كفايت سرمايه در بازل سه نيز ۱۲.۵درصد در نظر گرفته شده است. با اين حال اين نسبت هم‌اكنون در بانك مهر ايران ۱۸.۶ درصد است.
مهر ایران چگونه نرخ کفایت سرمایه را بالا نگه داشت؟
بانک مهر ایران علی‌رغم اینکه بانکی قرض‌الحسنه و اسلامي است، بانکي سودده است كه توانسته از محل سود حاصله، اقدام به افزايش سرمايه و حفظ نسبت كفايت سرمايه در رديف استانداردهاي بين‌المللي نمايد. در سال ۱۳۹۸ سرمايه بانك از ۱۵۰۰ ميليارد تومان به ۲۵۰۰ ميليارد تومان افزايش پيدا كرد كه اين افزايش سرمايه از محل سود بانك انجام شد.
دستیابی به استانداردهای بین‌الملي اين امکان را براي بانک مهر ايران فراهم کرده تا با افزايش قدرت تسهيلات‌دهي، پاسخگوي بخش بيشتري از متقاضيان دريافت وام قرض‌الحسنه باشد. اين بانک توانست در سال گذشته حدود ۲ ميليون و ۳۰۰ هزار فقره تسهيلات قرض‌الحسنه در امور مختلفي مانند اشتغال‌زايي و كارآفريني، رفع نيازهاي ضروري، بهداشت و درمان و ساير بخش‌ها به نيازمندان واقعي جامعه پرداخت كند.
با توجه به عملکرد بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در شاخص‌هایی مانند کفایت سرمايه، امکان افزايش ۳۰ درصدي قدرت تسهيلات‌دهي براي اين بانك فراهم شده، به‌طوري كه برنامه‌ريزي اين بانك براي اعطاي تسهيلات در سال جاري، پرداخت حداقل سه ميليون فقره وام قرض‌الحسنه است
