به گزارش برداشت روز به نقل از ایکوپرس؛ سال ۹۸ یکی از سخت‌ترین سال‌ها برای صنعت خودرو بود، بحران‌های ناشی از تحریم‌ها در پسابرجام سبب شد سیستم تامین قطعات مختل شده و دسترسی خودروسازان و قطعه‌سازان به قطعات و مواد اولیه اصلی، محدود و حتی قطع شود. شناسایی و اجرای راهکارهای جایگزین نیز دارای چالش زمان و هزینه بود که در نهایت نتایج این چالش در خطوط تولید خودروسازان نمایان شد.
در همین حال، با برنامه‌ریزی و مدیریت به موقع منابع تولید، نهضت خودکفایی و تعمیق ساخت داخل با تکیه بر توانمندی سازندگان داخلی و شرکت‌های دانش بنیان و با عزم و اراده کلیه کارکنان گروه صنعتی ایران خودرو در دستور این خودروساز کار قرار گرفت که نتایج ارزنده‌ای برای صنعت خودرو کشور به همراه داشته است.
چالش‌های خودروسازی در سال گذشته، به دلیل مسایل و بحران‌های به وجود آمده، تولید مستمر و یکنواخت را مختل کرد و این وضعیت سبب صرف انرژی و هزینه بسیار بالا برای حفظ کیفیت محصولات شد.
تدوین برنامه‌های ویژه و اقتضایی کیفی با همکاری تمامی حوزه‌های تامین، تولید، طراحی و مهندسی و خدمات پس از فروش سبب شد تا علاوه بر حفظ کیفیت محصولات، ارتقای سطح کیفی محصولات نیز محقق شود.
به دنبال نام‌گذاری سال ۹۹ به نام سال جهش تولید از سوی رهبر معظم انقلاب، گروه صنعتی ایران خودرو با صدور بیانیه‌ای بر به‌کارگیری تمام توان خود در برداشتن گام‌های موثر در تحقق شعار سال و در راستای تبعیت از سیاست‌های کلی حاکم بر نظام مقدس جمهوری اسلامی تاکید کرد. بی‌شک حوزه کیفیت نیز همگام با سایر حوزه‌های ایران خودرو نسبت به تعریف برنامه‌ها و پروژه‌های بهبود کیفیت اقدام کرده و جهش کیفیت را هم‌راستا با جهش تولید در دستور کار قرار داده است.
مقوله کیفیت در جهش تولید در ایران خودرو شامل سه محور اصلی جهاد در تامین، همت در تولید و شتاب در تحویل قرار داشته و اهداف تعیین شده را هم سو با حوزه های مختلف دنبال می‌کند.
تامین مواد اولیه، قطعات و مجموعه‌های با کیفیت هم‌زمان با پیشبرد برنامه‌های ساخت داخل، تحقق تولید با کیفیت با اجرای برنامه‌ها و پروژه‌های بهبود کیفیت، نظارت کیفی ویژه بر فرآیندهای صادرات، لجستیک، تحویل و ارایه خدمات بدون نقص از اولویت‌های حوزه کیفیت در سال ۹۹ است و برای دستیابی به اهداف این بخش نسبت به تدوین برنامه‌ها در راستای ارتقای سطح رضایت‌مندی مشتریان اقدام شده است.
کیفیت محصولات ایران خودرو در سال ۹۸
در سال گذشته برنامه‌های متعدد بهبود و ارتقای کیفیت در تمامی زنجیره تولید در گروه صنعتی ایران خودرو به اجرا گذاشته شده و در شرایط سخت تحریمی علاوه بر حفظ سطح کیفیت محصولات نسبت به ارتقای آن نیز اقدام شده است.
گزارش‌های منتشر شده از سوی شرکت‌های بازرسی کیفیت و استاندارد ایران نیز موید این امر است. سطح کیفی محصولات بر اساس آدیت شرکت‌های بازرسی کیفیت و استاندارد ایران (ISQI&IEI) در سال گذشته حکایت از افزایش رتبه کیفی ۵ محصول شامل محصولات۲۰۷ صندوق‌دار و دناپلاس به ۴ ستاره، سورن، پارس‌های اتوماتیک و دستی در تمامی سایت‌های تولیدی به ۳ ستاره دارد. همچنین از ابتدای سال ۹۸ سبد محصولات تولیدی ایران خودرو بهبود ۱۰درصدی در امتیاز کسب شده کیفیت را تجربه کرده‌اند.
در پایان این سال بیش از ۸۸درصد از محصولات، سطح کیفی ۳، ۴ و ۵ ستاره را کسب کرده‌اند. نظرسنجی‌ها و رضایت‌مندی مشتریان یکی از معیارهای بهبود کیفیت محصولات خودروسازان، اجرای برنامه های نظرسنجی و اندازه‌گیری میزان رضایت‌مندی مشتریان از کیفیت محصولات و خدمات فروش و پس از فروش است. نتایج گزارش شده از سوی شرکت‌های بازرسی کیفیت و استاندارد ایران در سال گذشته بیانگر ثبات در رضایت مشتریان از کیفیت محصولات و بهبود ۴ درصدی نسبت به متوسط صنعت در شرایط سخت تحریمی است. همچنین ثبات در تعداد ایرادات اعلام شده توسط مشتریان و بهبود ۲۴ درصدی نسبت به متوسط صنعت نیز دستاورد کیفی ایران خودرو در سال گذشته به حساب می آید.
درحال حاضر تمامی محصولات تولیدی رضایت بالاتر از شاخص متوسط صنعت دارند. کسب رتبه اول رضایت از خدمات پس از فروش در میان تولیدکنندگان خودرو و بهبود حدود ۲ درصدی نسبت به سال ۹۷ نیز ماحصل برنامه‌های متعدد کیفی اجرا شده در شبکه خدماتی ایران خودرو بوده است.
مراجعات و قطعات برگشتی در شبکه خدمات پس از فروش (R100 و C100) نیز از شاخص‌های مهم ارزیابی رضایت‌مندی مشتریان است که در سال گذشته بهبود ۱۹ درصدی در شاخص مراجعات (R100) در بازه ۱۰هزار کیلومتر نسبت به سال۹۷ تجربه شده است. همچنین در شاخص برگشتی قطعات (C100) در بازه ۱۰هزار کیلومتر نیز بهبود ۱۶ درصدی نسبت به سال ۹۷ به ثبت رسیده است.
پروژه‌ها و برنامه‌های بهبود اجرا شده در سال ۹۸
در سال گذشته ۳۲۵ برنامه زیرساختی در زنجیره ارزش براساس محورهای بهبود کیفیت تعریف شد که در پایان این سال ۷۴ درصد از این برنامه ها منطبق بر اهداف تعیین شده بوده است. پروژه های بهبود کیفیت محصولات و مجموعه ها نیز از دیگر محورهای برنامه‌های کیفیت سال ۹۸ بوده که در این حوزه ۲۸۵ پروژه بهبود کیفیت قطعات و محصولات تعریف شده که انطباق ۸۲ درصدی وضعیت اجرا در پایان سال ۹۸ به ثبت رسیده است.
همچنین در سال گذشته ۵ پروژه مشترک با دانشگاه و شرکت های دانش بنیان در حوزه کیفیت نیز به منظور بهبود تجهیزات و فرآیندهای تولید و تامین تعریف و اجرایی شده است. موضوع این پروژه ها مرتبط با برق و الکترونیک، انتقال قدرت، قابلیت استحکام بدنه، ارتقای دوام خوردگی رنگ است.
پروژه‌ها و برنامه‌های بهبود کیفیت در حوزه‌های مختلف طراحی و مهندسی، تامین، فرآیند و طرح‌ریزی سیستم فروش و خدمات پس از فروش در سال گذشته تعریف و اجرایی شده و در سال جاری نیز ادامه خواهد داشت.
در حوزه طراحی و مهندسی پروژه هایی مانند نظارت بر دهها طرح تغییرات واریانت و جلوگیری از تحویل محصول نامنطبق، نظارت بر پروژه های محصولات جدید و جلوگیری از تحویل محصول نامنطبق به مشتری، ایجاد ارتباط دو سویه صنعت با دانشگاه و شرکت های دانش بنیان، ارتقای ایمنی محصولات در برابر سرقت، بهره برداری از تکنیک گسترش عملکرد کیفیت (QFD)، ارتقای فرآیندهای مرتبط با ایرادات محصول، استقرار مدیریت دانش پروژه های محصولی در حوزه کیفیت، ارتقای فرآیند تست پیمایش محصولات (تست RAF) و بازنگری فرآیند تغییرات مهندسی را می توان نام برد.
در حوزه تامین نیز پروژه‌هایی مانند بهبود فرآیند تکوین و ارتقای فرآیندهای تضمین کیفیت سازندگان SQA+و STAS، توسعه مرکز تست و آنالیز قطعات برگشتی از خدمات پس از فروش، به‌روزآوری استانداردها و کنترل پلن رنگ و مواد شیمیایی، تدوین الزامات خاص تامین‌کنندگان گروه صنعتی ایران خودرو (ISSR)، بازنگری رویکرد شرکت‌های خدمات مهندسی و بازرسی، مدیریت کیفی اقلام بحرانی خرید و تامین در شرایط اقتضایی، تمرکز بر کیفیت قطعات و مجموعه‌ها در سایت‌ها، بازنگری مکانیزم تامین قطعات از سازندگان بر اساس شاخص‌های عملکرد کیفی و همچنین پروژه‌های بهبود کیفی و مجموعه‌ها در قالب مگاماژول به اجرا گذاشته شده است.
حوزه فرآیند نیز از جمله حوزه‌های هدف‌گذاری شده برای ارتقای کیفیت بوده است. در این حوزه نیز پروژه‌هایی مانند استانداردسازی درخصوص تولید، نگهداری و تکمیل خودروهای دارای کسری، بازنگری در اجرا و نظارت ویژه و اثر بخش بر فرآیندهای موثر در آزمون‌های استانداردهای جدید و آلایندگیCOP، ارزیابی تخصصی فرآیندهای تولید خودروهای گاز سوز CNG، اجرای رویکرد آدیت تخصصی مشتری محور (در سالن‌های تولیدی)، طرح‌ریزی ارزشیابی جامع سیستم و فرآیندهای کیفیت، ارتقای قابلیت عملکرد تجاری سازی، افزایش درصد هم‌پوشانی ایرادات مشاهده شده از منظر مشتری، ایجاد انطباق کامل و یکپارچگی در رویه‌های ارزشیابی محصول و ارزیابی فرآیندهای تولید مطابق با شرایط جدید به اجرا گذاشته شده است.
حوزه فروش و خدمات پس از فروش از جمله بخش‌هایی است که نقش مهمی در میزان رضایت‌مندی مشتریان دارد. از این رو برنامه‌های متعددی برای ارتقای کیفیت آن به اجرا گذاشته شده است. پیاده‌سازی سیستم برج مراقبت (Control Tower) به منظور حل ایرادات در کوتاه‌ترین زمان، صیانت از حقوق کیفی مشتری با اجرای فراخوان‌ها، اجرای طرح مجوزی در راستای کاهش هزینه گارانتی، کنترل سیستمی مراجعات تکراری خودروها براساس تعداد تکرار و هزینه (RV-CV)، مدیریت هزینه‌های گارانتی خودرو، یکپارچه‌سازی و ارتقای فرآیند بازرسی نهایی قبل از تحویل (PDI) محصولات در تمامی سایت‌های تولیدی نیز از جمله اقدامات صورت گرفته در این بخش است.
از دیگر برنامه های بهبود اجرا شده در حوزه طرح‌ریزی سیستم و اهداف می توان به تدوین استاندارد طرح تکوین محصول و تضمین کیفیت سازندگان، SQA+ و IMSQA وQuality Annex، سیستم مدیریت کیفیت با اجرای ممیزی منتخب فرآیندها و دریافت گواهی‌نامهISO 9001:2015، طرح‌ریزی اهداف، شاخص‌ها، برنامه‌ها و محورهای کلان بهبود سازمان بر اساس مدل هوشین کانری، اجرای استاندارد بازنگری شده مدیریت بر نتایج کیفی در حوزه موتور، مدیریت هزینه‌های کیفیت به تفکیک محصولات تولیدی (Cost of Quality) و اجرای رویه یکسان تعریف و ارزیابی برنامه‌ها و پروژه‌های بهبود کیفی اشاره کرد.
برنامه‌های تحول کیفیت در سال ۹۹
گروه صنعتی ایران خودرو برنامه‌ها و پروژه‌های متعددی را برای ارتقا و تحول کیفیت در زنجیره ارزش تولید خودرو با تکیه بر توانمندی سازندگان داخلی و شرکت‌های دانش‌بنیان برای اجرا در سال ۹۹ تدارک دیده است.
تضمین اجرای طرح تکوین پروژه‌های محصولات و قطعات با چابک سازی فرآیند تاییدیه قطعات و اجرای فرآیند بازنگری شده تضمین کیفیت سازندگان(SQA+) در تکوین قطعات جدید و همچنین ارتقای آدیت پروژه ها (PQ) با اجرای آدیت های تخصصی و جزئی (Sectorial Qoutation) در فرآیند تولید محصولات جدید دنبال خواهد شد.
براساس تغییرات ایجاد شده در رویکرد استراتژیک تامین و کنترل و تضمین کیفیت از قطعه به سیستم با تمرکز بر ساخت داخل قطعات، برنامه های اجرایی برای دستیابی به اهداف در این حوزه تدوین شده است. استقرار طرح کنترلی قطعه در سیستم خودرویی در محل سازندگان، شناسایی و تعریف سیستم خودرویی، لیست قطعات مرتبط با هر سیستم (BOM) و تعریف تست پلن و تامین قطعات بر اساس سیستم (سازنده واحد) و با کیفیت برتر از جمله این طرح ها و برنامه های اجرایی است.
ارتقاء فرهنگ کیفیت در فرآیند تولید خودرو در سطح گروه صنعتی ایران خودرو یکی از راهبردهای اصلی این خودروساز است. برهمین اساس تداوم بهبود کیفیت قطعات و محصول و کاهش نوسانات با تمرکز بر فرهنگ کیفیت در مبداء ساخت (Built In Quality) و پاسخگو بودن تولیدکننده هر بخش نسبت به کیفیت محصول دنبال می شود. در این زمینه برنامه هایی مانند تدوین و استقرار سیستم‌های تولید و کیفیت در سازندگان گروه صنعتی ایران‌خودرو، اجرایی‌کردن شاخص تضمین کیفیت سازندگان رنگ و مواد شیمیایی، ضد خطاسازی فرآیندهای تولیدی سازندگان و کنترل فرآیندهای جوشکاری برای کنترل و نظارت بر نواحی از بدنه خودرو در نواحی تست‌های چندگانه تدوین شده است.
ارتقای سطح کیفیت طراحی، تامین و تولید و حرکت به سمت نظام رده‌بندی تامین‌کنندگان و تطبیق سهم تأمین‌کنندگان (MRP) با قابلیت‌های کیفی آنها و اجرای سیاست خروج از تأمین قطعات تک سورسی از دیگر راهبردهای ترسیم شده برای سال ۹۹ است. در این مسیر نیز طرح‌هایی مانند تعریف و ارزیابی مشخصات کیفی اثر گذار در سهم تامین و بازنگری ظرفیت سنجی سازندگان، استقرار و اجرای سیستم مکانیزه جهت کنترل MRP در ایران خودرو و ایجاد ساز و کار خروج از تک سورس بودن قطعات با تمرکز بر ایجاد منابع جدید به اجرا گذاشته خواهد شد.
ارتقا و بهبود فرآیند حمل و لجستیک قطعات، بدنه‌ها و محصولات تولیدی نیز از راهبردهای اصلی ترسیم شده برای سال ۹۹ است. در این میان رویکردهایی مانند تدوین شناسنامه کیفی جهت ناوگان حمل، ارتقای فرآیند لجستیک بدنه‌های نیمه ساخته (انبارش، نگهداری، لشینگ و ناوگان حمل و نقل) و بازنگری طرح بسته بندی قطعات و بدنه با توجه به نوع قطعه و چگونگی حمل به اجرا گذاشته خواهد شد.
ارتقای استانداردها و زیرساخت های کیفیت در سایت های تولیدی ایران خودرو با تدوین و اجرای رویه‌های حق‌العمل کاری کیفی سایت‌ها، ارتقا و اجرای سه المان واکنش به‌هنگام نوین، کنترل فرآیند و ممیزی داخلی در سایت‌ها و همچنین حذف سیستم‌های محلی در سایت‌ها و پیاده‌سازی و توسعه سیستم‌های یکپارچه کیفی در تمامی سایت‌ها دنبال می‌شود.
برنامه‌های متنوع در حوزه صادرات محصولات ایران خودرو در سال ۹۹ نیز عملیاتی خواهد شد. برهمین‌اساس و با راهبرد تضمین کیفیت محصولات صادراتی، طبقه‌بندی کیفی قطعات جهت تخصیص به خودروهای صادراتی، رعایت الزامات تکوین در کلیه خودروهای صادراتی و ارتقای ارزیابی فرآیند و تجاری سازی محصولات صادراتی اجرایی خواهد شد.
چابک‌سازی رویه‌ها و اجرای اثربخش آن نیز از دیگر راهبردهای تعیین شده برای ارتقای کیفیت در سال ۹۹ است. به‌روزرسانی و بازنگری دستورالعمل‌های کیفی، پیاده‌سازی و اجرای واکنش به هنگام نوین در سایت مرکز و بهینه‌سازی فرآیند تغییرات مهندسی در این بخش دنبال می‌شود.
ارتقای کیفیت محصولات ایران‌خودرو و به دنبال آن ارتقای رضایت مشتریان نیز با بهینه‌سازی فرآیند ثبت و رسیدگی به شکایات خاص، بهبود شاخص تعداد ایرادات اعلام شده توسط مشتریان (IQS) با اجری پروژه‌های مشترک با شرکت‌های بازرسی، ایجاد مکانیزم مدیریت حل ایرادات و ارتقای سطح هم‌پوشانی شاخص‌های کیفی فرآیند با مشخصه‌های رضایت‌مندی مشتری برای دستیابی به اهداف این راهبردی تعیین شده است.
اهم پروژه های بهبود کیفیت در سال ۹۹
ارتقای سطح کیفیت محصول سمند و ۴۰۵ به سه ستاره و هایما اس.۵ به چهار ستاره در سال ۹۹ دنبال می‌شود. بهبود ۱۰ درصدی امتیاز کیفیت سایر محصولات از جمله خانواده محصولات پژو ۲۰۶، پژو۲۰۷، دنا و همچنین بهبود در برخی مکانیزم‌ها و سیستم‌های خودرویی و موتور نیز از جمله پروژه‌های بهبود کیفیت در حوزه محصولات، سیستم و قطعات در سال جاری اجرایی می‌شود.
گروه صنعتی ایران خودرو پا در مسیر بی‌پایان کیفیت نهاده و مصمم است تا با اجرای مستمر پروژه‌های ارتقای کیفیت در زنجیره ارزش تولید، رضایت و آسودگی خاطر را برای مشتریان به ارمغان بیاورد. این خودروساز بزرگ کشور درصدد است تا با ایجاد همدلی و یکپارچگی در حلقه های زنجیره تولید، از تامین گرفته تا خدمات پس از فروش زمینه به ثمر نشستن پروژه‌های بهبود کیفیت و حصول رضایت مشتریان را فراهم کند.
پروژه‌ها و برنامه‌های بهبود تدوین شده در سال جاری، یقینا سبب بهبود کیفیت محصولات و در نهایت رضایت مشتریان خواهد شد.
