به گزارش برداشت روز، دکتر علی توکلی گلپایگانی، مدیر کل دفتر ارزیابی انطباق انرژی و محیط زیست سازمان ملی استاندارد، در دهمین همایش جایزه ملی مدیریت انرژی با اشاره به اهمیت مدیریت مصرف انرژی، گفت: برگزاری چنین نشست های تخصصی و گردهمایی کارشناسان این حوزه، گام موثری در بهینه سازی و مدیریت مصرف انرژی است و در شرایط کنونی که با تقاضای فزاینده انرژی مواجهیم، باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
وضعیت نامطلوب شدت انرژی در ایران
وی با اشاره به ترازنامه انرژی کشور که آخرین نسخه آن مربوط به سال ۱۴۰۱ است، اظهار کرد: آمارها نشان میدهد که شدت انرژی در ایران در فاصله سالهای ۱۹۹۰ تا ۲۰۲۳، حدود ۷۵ درصد رشد داشته است، در حالی که این شاخص در بسیاری از کشورهای جهان حدود ۳۵ درصد کاهش یافته است.
توکلی گلپایگانی تاکید کرد: شدت مصرف انرژی در ایران به طور متوسط دو برابر میانگین جهانی است و این رقم در بخشهایی مانند حمل ونقل حتی به ۱۰ برابر نیز می رسد. این شاخص معیار مهمی برای سنجش بهره وری انرژی و کارایی اقتصادی است و هرچه کمتر باشد، نشان دهنده سیستم بهره ورتر، تولید ارزانتر و آلایندگی کمتر است.
هشدار درباره سیاستهای کوتاه مدت
مدیر کل دفتر ارزیابی انطباق انرژی و محیط زیست سازمان ملی استاندارد با انتقاد از دنبال کردن سیاستهای کوتاه مدت، هشدار داد: متأسفانه گاهی سیاستهایی دنبال میشود که بدون توجه به تأثیرات بلندمدت و اثر پروانه ای آنها، میتواند خسارات جبران ناپذیری وارد کند. اگر به شاخص شدت انرژی توجه بیشتری میشد، شاید آخرین جایی که برای قطع برق به آن فکر میکردیم، کارخانه ها بودند.
ناترازی انرژی و راه حل برون رفت
وی در ادامه به مسئله «ناترازی» در حوزه های برق، گاز و فرآورده های نفتی اشاره کرد و گفت: ناترازی به معنای فاصله بین عرضه و تقاضا است که در حال حاضر مصرف از تولید پیشی گرفته است.
توکلی گلپایگانی با بیان اینکه افزایش تولید در شرایط کنونی کشور حتی در صورت تمایل نیز به سادگی ممکن نیست، تاکید کرد: در چنین شرایطی، بهینه سازی و مدیریت مصرف انرژی، اصلی ترین و مؤثرترین راه حل برای خروج از ناترازی است، به ویژه که این راه حل به منابع کمتری نیز نیاز دارد.
انرژی ارزان، مانع بهینه سازی
وی یکی از موانع اصلی مدیریت مصرف را «ارزان بودن انرژی» عنوان کرد و افزود: زمانی که انرژی عملاً رایگان باشد، بهینه سازی معنا پیدا نمیکند. درصد بسیار ناچیزی از درآمد مردم صرف پرداخت قبوض انرژی میشود و این مسئله یکی از ریشه های اصلی مشکلات کنونی است.
توسعه انرژیهای تجدیدپذیر و نقش استانداردها
مدیر کل دفتر ارزیابی انطباق انرژی و محیط زیست سازمان ملی استاندارد بر لزوم توجه بیشتر به توسعه انرژیهای تجدیدپذیر تاکید کرد و گفت: در دنیا معیارهای مصرف انرژی تغییر کرده و حرکت به سمت انرژی های پاک و جایگزینی سوختهای فسیلی در اولویت است.
وی در پایان به نقش سازمان ملی استاندارد در چهار محور «استانداردسازی»، «ارزیابی انطباق»، « اندازه شناسی» و «تأیید صلاحیت» اشاره کرد و گفت: در دفتر انرژی، استانداردهای معیار مصرف انرژی، برچسب انرژی و کیفیت سوخت را با مشارکت ذینفعان دنبال میکنیم. تاکنون ۴۸ استاندارد در این حوزه تدوین شده که ۳۳ مورد آن برای تجهیزات برقی و ۱۴ مورد برای تجهیزات گازسوز است و ۳۵ استاندارد نیز اجباری شده است. همچنین اجرای استانداردهای برچسب انرژی در ساختمان ها با همکاری شرکت بهینه سازی مصرف سوخت، در دستور کار قرار دارد.