به گزارش برداشت روز، سوندگذاری یکی از روش‌های مرسوم در علم پزشکی برای کمک به تخلیه ادرار در شرایط خاص بیمار است. اما برای بسیاری از مردان، شنیدن واژه “سوند” با ترس، نگرانی و این پرسش همراه است: آیا سوند مردانه درد دارد؟ این نگرانی کاملا طبیعی است. تجربه وارد شدن جسمی خارجی به داخل مجاری ادراری، به ویژه در مردان که طول مجرا آن‌ها بیشتر از زنان است، می‌تواند با احساسات ناخوشایند همراه باشد.
در ادامه تصمیم داریم موضوع سوندگذاری یا سونداژ در مردان را به طور کامل بررسی کنیم. از میزان درد و ناراحتی احتمالی گرفته تا دلایل استفاده، عوارض، روش کاهش درد و همچنین معرفی منبعی معتبر برای کسب اطلاعات بیشتر.
آشنایی با سوند ادراری و مدت زمان استفاده از آن
سوند ادراری یا Catheter لوله‌ای باریک و انعطاف‌پذیر است که از طریق مجرای ادرار وارد مثانه می‌شود تا به تخلیه ادرار کمک کند. این ابزار در موقعیت‌های متعددی کاربرد دارد. موقعیت‌هایی مانند موارد زیر:
- پس از عمل‌های جراحی مربوط به مثانه، پروستات یا کلیه‌ها
- در صورت اختلال در کنترل ادرار
- برای بیماران بستری یا افراد ناتوان حرکتی
- در شرایط احتباس ادراری شدید
در برخی موارد، بیمار تنها برای مدت کوتاهی نیاز به سوند دارد، اما در موارد مزمن، استفاده طولانی مدت نیز ممکن است.
آیا سوندگذاری مردانه دردناک است
پاسخ به این سوال چندان ساده نیست. درد تجربه‌ای کاملا فردی است و به فاکتورهای متعددی بستگی دارد. با این حال، اکثر مردانی که تجربه سوندگذاری را داشته‌اند، بیشتر آن را به صورت یک ناراحتی موقت توصیف می‌کنند تا یک درد غیرقابل تحمل و عذاب‌آور.
پس به طور کلی می‌توان گفت که یکی از عوارض سوند مردانه، ایجاد درد است. اما باید دقت داشت که سوند در مردان دارای عوارض بیشتری است که می‌توانید در صفحه https://dorjcip.com/%d8%b9%d9%88%d8%a7%d8%b1%d8%b6-%d8%b3%d9%88%d9%86%d8%af-%d8%af%d8%b1-%d9%85%d8%b1%d8%af%d8%a7%d9%86/ با آن‌ها آشنا شوید. به صورت کلی، وارد کردن سوند ممکن است با احساساتی مانند سوزش، فشار و یا خارش همراه باشد. اما میزان این احساسات به عوامل زیر بستگی دارد:
- مهارت و تجربه پزشک یا پرستار
- نوع سوند استفاده شده(جنس، سایز و انعطاف‌پذیری)
- شرایط بدنی و سلامت عمومی بیمار
- استفاده یا عدم استفاده از ژل‌های بی‌حس‌کننده موضعی
اگر فرآیند توسط کادر درمانی ماهر و با تجهیزات مناسب انجام شود، احتمال بروز درد شدید بسیار پایین است.
تکنیک هایی برای کاهش درد هنگام سوندگذاری
اگر از سوند می‌ترسید یا تجربه ناخوشایندی داشته‌اید، خبر خوب این است که روش‌هایی برای کاهش ناراحتی وجود دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت:
- استفاده از روان‌کننده یا ژل لیدوکائین: این ژل‌ها باعث بی‌حسی موضعی شده و اصطکاک لوله با بافت‌ها را کاهش می‌دهند.
- ریلکس بودن و تنفس عمیق: استرس و انقباض عضلات کف لگن، ورود سوند را دشوارتر می‌کند.
- استفاده از سوند مناسب: سایز و جنس سوند اهمیت زیادی دارد. پزشک باید بر اساس وضعیت شما انتخاب درستی داشته باشد.
- مراقبت از بهداشت مجرای ادرار پیش از سوندگذاری: در صورت وجود عفونت، درد بیشتر می‌شود.
درد بعد از سوندگذاری
گاهی بیماران اظهار می‌کنند که پس از نصب سوند، تا چند ساعت یا حتی چند روز، احساس ناراحتی دارند. این ناراحتی معمولا ناشی از تحریک جزئی مجرای ادرار است و طی چند روز کاهش می‌یابد. اما اگر علائمی مانند موارد زیر مشاهده شود، باید فورا به پزشک متخصص مراجعه کرد:
- سوزش یا درد شدید هنگام ادرار
- وجود خون در ادرار
- تب و لرز
- ترشح غیرعادی از مجرا
سوند مردانه و عوارض احتمالی
گرچه سوندگذاری معمولا ایمن و کم‌خطر است، اما مانند هر روش پزشکی، ممکن است با برخی عوارض همراه باشد. در صورتی که مراقبت‌های لازم رعایت نشود، عوارض زیر ممکن است رخ دهد:
- عفونت مجاری ادراری(UTI)
- آسیب به مجرای ادرار
- احساس دائمی دفع ادرار
- تشکیل سنگ مثانه در استفاده طولانی مدت
- انسداد لوله یا نشت ادرار
راهکارهایی برای کاهش عوارض سوند در مردان
برای کاهش عوارض سوند ادراری در مردان، رعایت نکات زیر توصیه می‌شود:
- انتخاب سوند مناسب: استفاده از نوع و اندازه درست سوند بر اساس شرایط بیمار.
- رعایت بهداشت هنگام نصب و خارج کردن سوند: استفاده از دستکش استریل و محیط تمیز برای جلوگیری از انتقال عفونت.
- استفاده از روان‌کننده‌های پزشکی: کاهش آسیب به مجرای ادراری هنگام ورود سوند.
- تعویض منظم سوند طبق نظر پزشک: جلوگیری از رسوب مواد و رشد باکتری در سوند.
- مصرف مایعات کافی: کمک به شست‌وشوی طبیعی مجاری ادراری و جلوگیری از انسداد.
- پایش علائم هشداردهنده: توجه به تب، درد، تغییر رنگ یا بوی ادرار که می‌توانند نشانه عفونت باشند.
- آموزش بیمار و مراقبان: اطمینان از آگاهی کافی برای مراقبت صحیح از سوند در منزل یا مراکز درمانی.
استفاده از سوند در منزل
بسیاری از افراد به دلایل مزمن یا محدودیت‌های حرکتی نیاز دارند در خانه از سوند استفاده کنند. در این شرایط، آموزش صحیح توسط پرستار ضروری است. توصیه می‌شود:
- تمام وسایل مصرفی شامل سوند، دستکش، روان‌کننده، کیسه ادرار، باید استریل باشند.
- هرگونه تغییر رنگ یا بوی ادرار سریعا پیگیری و به پزشک اطلاع داده شود.
-
سوندها بسته به نوع آن، باید بین ۷ تا ۱۴ روز تفویض شوند.
توصیه‌های مهم پس از نصب سوند
- روزانه محل ورودی سوند را با آب گرم بشویید.
- از کشیدن یا جابه‌جایی ناگهانی سوند پرهیز کنید.
- مصرف آب کافی حداقل ۸ لیوان در روز، به پیشگیری از عفونت کمک می‌کند، پس از نوشیدن آن غافل نشوید.
- در صورت بروز هر گونه نشانه غیرطبیعی، موضوع را با پزشک خود در میان بگذارید.
سخن پایانی
ترس از درد هنگام استفاده از سوند مردانه، طبیعی است، اما نباید باعث امتناع از استفاده آن در مواقع ضروری شود. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و استفاده از تجهیزات مدرن و استریل، این فرآیند با کمترین میزان درد و خطر انجام می‌شود. اگر نگرانی خاصی دارید، بهتر است پیش از سوندگذاری با پزشک خود مشورت کنید و درباره روش‌های کاهش ناراحتی سوال بپرسید. در نهایت، اطلاع‌رسانی و آگاهی داشتن، بهترین راه برای کنترل ترس و تصمیم‌گیری آگاهانه است.
سوالات متداول
آیا سوندگذاری در مردان همیشه دردناک است؟
خیر، اگر توسط فرد متخصص و با استفاده از ژل بی‌حس‌کننده انجام شود، تنها احساس فشار یا سوزش خفیف دارد و درد قابل‌تحمل است.
بعد از سوندگذاری تا چه مدت ممکن است ناراحتی وجود داشته باشد؟
معمولا تا چند ساعت اول ممکن است کمی احساس سوزش یا ناراحتی باشد، ولی اگر ادامه‌دار شد یا با تب همراه بود، باید به پزشک مراجعه کرد.
چگونه می‌توان از عفونت بعد از سوندگذاری جلوگیری کرد؟
با رعایت بهداشت، نوشیدن آب کافی، شستشوی روزانه محل سوند و تعویض به موقع، می‌توان احتمال عفونت را تا حد زیادی کاهش داد.
