نقش تاپیکو در توسعه صنعت حمل‌ و نقل کشور

به گزارش برداشت روز، به نقل از شستا رسانه؛ هلدینگ نفت وگاز و پتروشیمی شستا که با نماد تاپیکو، شرکتی نام‌آشنا در بازار سرمایه ایران است یکی از بزرگترین هلدینگ‌های چندرشته‌ای در کشور به حساب می‌آید که در حوزه‌ها و صنایع مختلفی از جمله نفت، گاز، پتروشیمی، لاستیک و پلاستیک و اخیراً صنایع معدنی و املاح حضوری فعال داشته و از طریق شرکتهای تابعه خود نقش موثری در صنایع حمل‌ونقل کشور ایفا می‌کند. در این گزارش به بازخوانی نقش این هلدینگ در توسعه این صنعت می‌پردازیم:

پالایشگاه ستاره خلیج فارس؛ نماد تدبیر و خودکفایی

نزین به عنوان یک فراورده استراتژیک، نقشی محوری در توسعه صنعت حمل ونقل کشور دارد. تا پیش از افزایش قیمت بنزین و همه‌گیری ویروس کرونا، متوسط میزان مصرف این سوخت در کشور روزانه ۹۸ میلیون لیتر بود که اصلاح قیمت و شیوع بیماری، این میزان مصرف را موقتاً به حدود ۷۶ میلیون لیتر در روز کاهش داده است. هرچند در برخی مقاطع مصرف این فراورده تا ۴۰ میلیون لیتر هم رسید اما در حقیقت متوسط مصرف روزانه بنزین را در ایران باید چیزی حدود همان ۹۸ میلیون لیتر در روز در نظر گرفت.

تا پیش از افتتاح رسمی پالایشگاه ستاره خلیج فارس به عنوان بزرگترین پالایشگاه میعانات گازی جهان که ۴۹ درصد از سهام آن متعلق به هلدینگ تاپیکو می‌باشد، میزان مصرف روزانه بنزین در ایران حدود ۷۵ میلیون لیتر بود و میزان تولید این فراورده حدود ۶۰ میلیون لیتر؛ بنابراین روزانه حدود ۱۰ تا ۱۵ میلیون لیتر واردات بنزین انجام می‌شد که حجم زیادی از منابع ارزی کشور را به خود اختصاص می‌داد و این یکی از چالشهای بزرگ پیش روی کشور بود.

از سوی دیگر ایران برای استحصال گاز از فازهای پارس جنوبی نیاز به برداشت میعانات گازی داشت. میعانات گازی یا کاندنسیت، شامل ترکیبات سنگین‌تر از بوتان است که در شرایط اتمسفر دارای حالت مایع هستند. این ترکیبات با ارزش که محصول جانبی گاز طبیعی است و هنگام بهره‌برداری از مخازن گاز طبیعی، به‌ناچار تولید می‌شود، پس از تثبیت فشار بخار و تنظیم نقطه شبنم به مخازن انتقال یافته و پس از ذخیره‌سازی یا باید به بازارهای جهانی عرضه ‌شود و یا به فراورده باارزش‌تری همچون بنزین تبدیل شود.

با آغاز تحریم‌های ظالمانه آمریکا علیه مردم ایران، صادرات میعانات گازی متوقف و ایران ناگزیر شد این محصول را در مخازن شناوری بر روی دریا ذخیره کند. به گفته مدیرعامل وقت شرکت ملی نفت ایران در سال ۹۳ بیش از ۷۵ میلیون لیتر میعانات گازی بر روی دریا شناور بود.

در این شرایط پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس که کار ساخت آن از سال ۸۶ آغاز شده اما با پیچیده‌تر شدن شرایط تحریمی کشور متوقف شده بود با ورود تاپیکو و تغییر سهامداران وارد فاز جدیدی شده و روند ساخت آن تسریع شد.

در سال ۱۳۹۶ فاز اول این پالایشگاه وارد مدار تولید شد و دو فاز بعدی نیز به فاصله ۲ سال تکمیل شدند تا امروز ایران علاوه بر حل مشکل استحصال گاز از میادین گازی پارس جنوبی، مشکل ذخیره‌سازی میعانات گازی را برطرف کرده و از سوی دیگر قادر باشد، نیاز ناوگان حمل ونقل کشور به سوخت پاک را برطرف کرده و ایران را در زمره کشورهای صادر کننده محصول بنزین قرار دهد.

پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس هم اکنون با تولید روزانه ۴۲ میلیون لیتر بنزین و ۱۷ میلیون لیتر گازوئیل، بیش از نیمی از نیاز سوخت کشور را تأمین می‌کند.

شرکت نفت ایرانول پیشرو در صنعت روانکار

هلدینگ نفت و گاز و پتروشیمی تأمین (تاپیکو) با در اختیار داشتن حدود ۵۰ درصد از سهام شرکت نفت ایرانول، نقشی بسیار کلیدی در صنعت روانکار و روغن موتور به عنوان یکی از اصلی‌ترین نیازهای صنعت حمل و نقل در کشور دارد. شرکت نفت ایرانول که هم‌اکنون حدود ۲۰درصد از ظرفیت تولید روغن پایه در کشور را در اختیار دارد، محصولات مختلفی از انواع روغن موتورهای سواری، روغن صنعتی، روغن دریایی، روغن‌های پایه گیاهی و روغن سبز را در سبد محصولات خود داشته و حدود ۳۵ درصد از سهم بازار این محصول را در کشور به خود اختصاص داده است.

کیفیت و قیمت رقابتی محصولات این شرکت در کنار خلاقیت و نوآوری در تولید محصولات مورد نیاز کشور، باعث اقبال مصرف کنندگان به این محصول راهبردی شده است.

شرکت نفت پاسارگاد؛ بسترساز توسعه شریانهای ارتباطی کشور

شرکت نفت پاسارگاد به عنوان یکی از شرکتهای مدیریتی زیرمجموعه هلدینگ تاپیکو، نقش بسیار موثری در توسعه شریانهای ارتباطی و جاده‌ای کشور داشته و از این حیث نقشی کلیدی در توسعه صنعت حمل و نقل ایران بر عهده دارد. هم اکنون بیش از ۶۵ درصد از قیر مورد نیاز کشور که عمدتاً در صنایع راهسازی مورد استفاده قرار می‌گیرند در پالایشگاه‌های ۶ گانه شرکت نفت پاسارگاد در سراسر کشور تولید می‌شوند.

این شرکت ظرفیت تولید سالانه ۴ میلیون تن قیر را داشته و ۵۰ درصد از سهام آن متعلق به هدینگ نفت و گاز وپتروشیمی شستا است.

 گروه صنعتی بارز؛ پیشران اقتصاد صنعت حمل و نقل

آنچه نقش هلدینگ نفت و گاز و پتروشیمی شستا را در توسعه زیرساختهای اصلی صنعت حمل ونقل کشور بی بدیل می‌کند، در اختیار داشتن سهام بزرگترین و کارآمدترین شرکت لاستیک سازی ایران یعنی گروه صنعتی بارز است.

این شرکت با ظرفیت تولید سالانه ۱۲۴۸۰۰ تن انواع لاستیک و تایر بایاس، رادیال سواری و رادیال باری، بزرگترین تولید کننده لاستیک در ایران و خاورمیانه بوده و هم اکنون بیش از ۴۵ درصد لاستیک تولیدی در کشور را تولید می‌کند.

راهبرد دیگر این شرکت، همکاری استراتژیک با خودرو سازان بزرگ ایران از جمله ایران خودرو و سایپا بوده است. لذا در همین راستا گروه صنعتی بارز اقدام به احداث دو کارخانه تولید تایرهای رادیال سواری به ظرفیت ۵ میلیون حلقه در سال انواع تایرهای سواری رادیال (Tubeless) نموده که هم اکنون سهم قابل ملاحظه ای در تأمین نیاز این دو خودرو ساز و سایر تولید کنندگان خودروی سواری در ایران دارد.

تاپیکو در مجموع ۵۱ درصد از سهام گروه صنعتی بارز را در اختیار دارد.

 نخ تایر صبا و خودکفایی در تولید پارچه ایربگ

از دیگر نقش‌های موثر هلدینگ تاپیکو در صنعت حمل و نقل ایران باید به مدیریت شرکت سرمایه گذاری وتوسعه صنایع لاستیک (شرکت نخ تایر صبا) اشاره کرد که به عنوان یک شرکت پیشرو، نقشی کلیدی در تولید منسوج استخوان بندی تایر در کشور دارد.

این شرکت با ماموریت تولید منسوج استخوانبندی تایر از جنس نایلون ۶ و ۶،۶ برای کلیه تایرهای سواری و باری، بزرگترین تولید کننده این محصولات در منطقه بوده و تنها کارخانه‌ای است که چرخه کامل فرآیند تولید نخ تایر را دارا است. نخ تایر صبا همچنین به تازگی و در سال جهش تولید برای نخستین بار با بومی‌سازی تولید پارچه ایربگ، کشور را پس از پنجاه سال از واردات این محصول خودکفا کرد. پیش از این خودروسازان ایرانی مجبور بودند برای عمل به الزامات اداره استاندارد مبنی بر لزوم نصب ایربگ در خودروها، پارچه مورد نیاز خود را از خارج از کشور تأمین کنند که با تولید این محصول در شرکت نخ تایر صبا و عقد تفاهم نامه همکاری با دو خودروساز بزرگ ایرانی، کشور عملاً از واردات این محصول خودکفا شد.

 در اختیار داشتن بزرگترین ناوگان حمل گاز مایع کشور

نقش‌آفرینی‌های هلدینگ نفت و گاز وپتروشیمی شستا (تاپیکو) در توسعه صنعت حمل و نقل کشور، منحصر به موارد ذکر شده نیست. در حال حاضر بزرگترین ناوگان حمل ونقل گاز مایع در کشور با در اختیار داشتن بیش از ۴۲۳ تانکر سیار و ۶۲ دستگاه مخزندار راه‌آهن و حدود ۳۹۳ کشنده و ۴۹ دستگاه کامیون بالک و حدود ۷۰۰ کامیون، کامیونت و وانت حمل سیلندر گاز، متعلق به شرکت پرسی ایران گاز از شرکتهای تابعه تاپیکو است که سالانه بیش از ۹۰۰ هزار تن گاز مایع را در کشور جابجا می‌کنند.